Kolejny, coroczny wakacyjny plener roku 2020 odbył się w Szczawnie-Zdroju w dniach 15-22 lipca. Jak zwykle znaczną część czasu spędzaliśmy w sali pełniącej rolę pracowni, pod okiem naszego artystycznego opiekuna artysty malarza Czesława Gałużnego. Poza tym miały miejsce wzbogacające nasz pobyt w Szczawnie: akcja artystyczna nawiązująca do twórczości Jacksona Pollocka, wystawa podsumowująca plener zorganizowana w części uzdrowiskowej Szczawna oraz wycieczki – na Zamek Książ i pobliskiej Palmiarni oraz Stadniny koni, a także do Sokołowska. Filmy z akcji artystycznej i wystawy podsumowującej można obejrzeć na YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=O6OuvgYcJyk , https://www.youtube.com/watch?v=nIGyTjxH8YM&t=108s . Prezentowane niżej fotografie dopełniają obraz tego pełnego wrażeń i nowych doświadczeń pleneru. Całością spraw organizacyjnych, sprawnie i z zaangażowaniem, zajęła się Ania Rozenau.

Tekst: Zbigniew Zdzienicki, fotografie: autor tekstu i Adrian Franczewski (zdjęcia z Sokołowska)

Biblioteka Pedagogiczna w Sosnowcu gości obrazy Anny Rozenau – byłej nauczycielki, członkini i organizatorki życia Grupy Plastycznej Relacje. Fotografując z Autorką ekspozycję usłyszeliśmy od Pani Dyrektor i Pracowników tej placówki, że prezentowane prace budzą zainteresowanie i podziw nielicznych odwiedzających Bibliotekę z uwagi na dyscyplinę sanitarną , a także umilają codzienną pracę Bibliotekarzom. Tytuł ekspozycji „Pejzaż wrażliwy”.

Tekst i fotografie: Zbigniew Zdzienicki

W marcu 2019 nasza koleżanka Malwina wystawiała swoje prace w sosnowickiej Galerii Muza.

Wernisaż zgromadził liczne grono gości, a uświetnił go swoją obecnością Dyrektor Miejskiego Klubu im. Jana Kiepury Michał Góral. Jak zwykle jnteresujący komentarz do wystawy wygłosił opiekun artystyczny Grupy Relacje, artysta plastyk Czesław Gałużny. Poniżej cytujemy tekst jego autorstwa zamieszczony w zaproszeniu na otwarcie wystawy.

„Oczy wpatrzone w nas, spojrzenia płynące z obrazów Malwiny Wojtali wyrażają to, co trudno dostrzec. Jawią się wyrzutem, oskarżeniem, żartem, niepokojem. Oczy osadzone w różnych formach zwierzęcych, wcieleniach, które wydobyte z malarską wyobraźnią artystki, ukazują nam ekspresyjne fantomy – obrazy prawdy o człowieku. To nie koty, to nie konie, ale my sami, uzbrojeni, podstępni, niewrażliwi, a i przymilni. Plamy z dynamiką napełniająprzestrzenie obrazów,rozszarpane nagłymi deformacjami, błyskiem linii przecinających formy zastane. Nagły zwrot od jasnych, estetycznych afirmacji do brutalnych kobaltów, brązów, czerni, w których schowała się prawda. Spojrzenia nasze wpatrują się w oczy hipnotyzujące z obrazów. W tym zatrzymaniu postawmy sobie pytanie: – Kim jesteśmy? Obrazy Malwiny Wojtali w sposób plakatowo-lapidarny odsłaniają świat ludzkich grzechów, ale też łagodnego, słodkiego bytu”.

Redakcja tekstu i fotografie: Zbigniew Zdzienicki

W dniach 1-28 lutego 2019 w sosnowieckiej Galerii Muza prezentowana była wystawa prac naszej koleżanki z Grupy Relacje, Halinki Moryś. O jej twórczości tak pisze Czesław Gałużny – opiekun artystyczny Relacji.

„Serca rytmem z delikatnych dotknięć pędzla w farbie zamknięte myśli – wspomnienia. Jakie krainy przemierza wrażliwość malarska Haliny Moryś.

W pełnym słońcu układają się cienie, małe cząstki dywizjonistycznie nakładanej farby układające się w plamy barwne. W rozedrganiu i spokoju uczą nas drzew, kwiatów, rozległych pejzaży, wiosek zatopionych w dolinach i wiatrach na górskich szczytach. W świetlistych obłokach natura, w którą zapraszają nas pełne wrażliwości obrazy Halinki. Obrazy te, w głębi swej ukazują nam radość tworzenia malarskiego piękna przez artystkę pełną szczerości, afirmacji i zwątpień. Zapraszają nas do przeżycia nie tylko struktur zewnętrznych obrazu, ale też głęboko pod farbą zapisanych, wyjętych ze wspomnień chwil”.

W dniu 9 grudnia 2018 w Energetycznym Centrum Kultury w Sosnowcu odbyło się tradycyjne podsumowanie działań naszej Grupy w roku 2018 zatytułowane „Droga do dzisiaj”. Wydarzeniu towarzyszyło otwarcie dwóch ekspozycji prac członków Grupy Relacje – w holu ECK przy Będzińskiej 65 oraz Galerii MUZA przy Warszawskiej 2.

W związku z Podsumowaniem 2018, tak wypowiedział się artystyczny opiekun Grupy artysta plastyk Czesław Gałużny.

„DROGA prowadząca DO DZISIAJ biegnie przez wielowarstwowość zapisu emocji i natchnień. Ukazuje nam obrazy i rysunki członków Grupy Plastycznej Relacje, która istnieje już 21 lat, a ja mam zaszczyt przez 18 lat prowadzić ją artystycznie”(….) „35. letni Miejski Klub im.Jana Kiepury, to miejsce rodzenia sie piękna, nowych gwiazd w galaktykach sztuki, pozwalający też Grupie Relacje podążać śmiało swą twórcza drogą w jutro.” (….) „Szczególne podziękowania dla Ani Rozenau za kreatywne działania organizacyjne, a także dla wszystkich pozostałych członków Grupy, których zaangażowanie umacnia jej istnienie”.

fotografie Henryka Olszewska-Jarema

W dniach 15 – 22 lipca 2018 Grupa przebywała na tradycyjnym wakacyjnym plenerze, tym razem w bieszczadzkiej Wetlinie. Wspólnie spędzony czas wypełniło rysowanie i malowanie, inspirowane widokami gór pokrytych bujnym lasem i łąk zdobionych kwiatami. Wieczorami, pod okiem opiekuna artysty plastyka Czesława Gałużnego, odbywał się przegląd naszych rysunków i szkiców. Jak wszystkie plenery Grupy, także i ten zaowocował powstaniem wielu nowych obrazów oraz pogłębieniem przyjaźni wśród uczestników wakacyjnej artystycznej eskapady.

Tekst: Zbigniew Zdzienicki. Fotografie: autor tekstu i Uczestnicy pleneru.

W sosnowieckiej Galerii Muza odbywają się systematycznie indywidualne wystawy malarstwa członków Grupy Relacje. I tak, dnia 6-go lipca 2018 odbyło się otwarcie wystawy prac naszej koleżanki Elżbiety Pijewskiej, zatytułowanej „Malarskie ekspresje”. Tradycyjnie rozpoczął je Dyrektor Energetycznego Centrum Kultury Michał Góral, a komentarz charakteryzujący twórczość autorki wygłosił artystyczny opiekun Relacji art. plastyk Czesław Gałużny.
Wydarzenie zgromadziło liczne grono znajomych, przyjaciół i członków rodziny Elżbiety, które nie tylko mogło bliżej poznać jej twórczość, ale także przeżyć wspólnie miłe chwile.

Tekst: Zbigniew Zdzienicki

W dniach 3.03-20.06.2018 Grupa nasza realizowała projekt pod nazwą „Śladami wolności w wizji plastycznej Grupy Relacje”, finansowany ze środków Urzędu Miejskiego w Sosnowcu.
Partnerami projektu były: Fundacja im.Jana Kiepury oraz Miejski Klub im. Jana Kiepury, jako że członkowie tej Grupy tworza sekcję tego Klubu.
Na realizację projektu złożyły się następujące działania:
– wykład historyka, prof. dr hab.Uniwersytetu Śląskiego Dariusza Nawrota pt.”Zagłębiowskie drogi do wolności „,
– wycieczka szlakiem miejsc upamiętniających walki wyzwoleńcze w Zagłębiu,
– cykl tematycznych zajęć z Grupą Relacje, inspirowanych w/w wykładem i wycieczką, a prowadzonych przez art. plastyka Czesława Gałużnego,
– wystawa prac plastycznych, powstałych w trakcie realizacji projektu, w gmachu Urzędu Miejskiego w Sosnowcu, otwarta w dniu 20 czerwca i trwająca do 15 września 2018 r.
Projektem tym Grupa Plastyczna Relacje wpisała się w miejskie obchody 100-Lecia Odzyskania Niepodległości. Dowodem uznania za podjęcie tematu i jego efektowną realizację była obecność na wernisażu wystawy przedstawicieli władz miasta z prezydentem Arkadiuszem Chęcińskim oraz Rady Seniorów Miasta Sosnowca.
Moderatorem projektu była Anna Rozenau, a Komisarzem wystawy Czesław Gałużny – opiekun artystyczny Grupy Relacje.

Tekst: Anna Rozenau, Zbigniew Zdzienicki
Zdjęcia: Zbigniew Zdzienicki

W dniu 8 czerwca 2018 w sosnowieckiej Galerii MUZA odbył się wernisaż wystawy obrazów naszej kleżanki z Grupy Relacje Teresy Stawińskiej-Nalepy, zatytułowanej „Nastroje”. Ściany Galerii wypełniły ciepłe pejzaże i kwiaty nawiązujące do malarstwa impresjonistycznego. Na sali znaleźli się liczni goście – rodzina, przyjaciele i członkowie Grupy. Autorce złożyli gratulacje – sosnowiecki Radny Jan Bosak, Dyrektor Miejskiego Klubu im.Jana Kiepury Michał Góral, który otworzył ekspozycję oraz Czesław Gałużny artystyczny opiekun Relacji.
Artysta plastyk Czesław Gałużny, komentując wystawę, tak mówił o budowaniu nastroju w obrazie: „… możemy odnieść się do tego, co najcudowniejsze w człowieku, czyli do własnego uśmiechu, do świata, do łez, które w niektórych obrazach wyczuwamy. Do piękna nostalgii nad światem, który gdzieś ucieka, mija, przechodzi w obszar nieistnienia.”
Pomysłodawcą wystawy i jej współorganizatorką była Anna Rozenau.

Redakcja tekstu: Zbigniew Zdzienicki. Fotografie: Michał Kusiak

W dniu 8 kwietnia 2018 roku w sosnowieckiej Galerii Muza odbył się wernisaż wystawy malarstwa Teresy Sajdak-Lorenc pt. „W towarzystwie błękitu”. Wystawę otworzyła w imieniu Dyrektora Miejskiego Klub im. Jana Kiepury Karolina Sobczak. W licznym gronie gości znaleźli się przyjaciele autorki i członkowie Grupy Plastycznej Relacje, do której należy Teresa. Wernisaż wzbogacili muzycznie Alicja Kulik śpiewem, a Jerzy Kołodziej grą na pianinie.
Opiekun artystyczny Grupy Czesław Gałużny, tak wypowiedział się o prezentowanej twórczości Teresy. Możemy tu „… zobaczyć światy, których istnienia nie byliśmy świadomi. Bo każdy artysta ma swoją moc, swoją siłę i właśnie doświadczamy tego, że autorka z pełną świadomością pokazuje nam, że kawałek dwuwymiarowego płótna jest oknem w duszę. ”

Tekst i fotografie: Zbigniew Zdzienicki

W dniu 5 stycznia 2018 w sosnowieckiej Galerii MUZA odbył się wernisaż wystawy Krystyny Brzozowskiej – Eymar. Autorka zaprezentowała interesujące, kolorowane rysunki przedstawiające odwiedzane przez nią miejsca, będące swoistym zapisem wspomnień z jej licznych podróży. Utrwalono na nich drewnianą architekturę sakralną, dawną architekturę odwiedzanych wiosek i miast oraz górskie i równinne pejzaże. Szerzej o „Przystankach artystycznych” opowiada sama autorka na filmie

tekst: Krystyna Kozłowska, Zbigniew Zdzienicki; foto: Michał Kusiak

W dniu 8 grudnia 2017 roku w Sali Widowiskowo – Koncertowej MUZA odbyła się uroczystość z okazji 20 lat działalności Grupy Plastycznej Relacje. W miejscu nieprzypdkowym, ponieważ Relacje funkcjonują jako sekcja Miejskiego Klubu im.Jana Kiepury w Sosnowcu prowadzona przez artystę plastyka Czesława Gałużnego. Wydarzeniu towarzyszyły wystawy prac członków Grupy w MUZIE i Klubie KOMIN Energetycznego Centrum Kultury.
Podczas uroczystości, wspólnie z Czesławem Gałużnym, przyjęliśmy gratulacje: Dyrektora MK im.Jana Kiepury Michała Górala i Klubowego Grafika Mirosławy Kucharskiej z którą Relacje systematycznie współpracują; reprezentującej Stowarzysznie Miłośników Fotografii w Sosnowcu Jadwigi Grzyb oraz fotografika Zbigniewa Podsiadło. Czesław Gałużny, dziękując za opiekę nad Grupą, wręczył Dyrektorowi Michałowi Góralowi własnoręcznie namalowany obraz przedstawiający sosnowiecki pejzaż. Następnie, na ekranie ukazała się seria slajdów z ważniejszych wydarzeń ostatnich 10-ciu lat funkcjonowania Relacji. Potem, członkowie Grupy przyjęli podziękowania i dyplomy. Całość wydarzenia uświetniła muzyka i śpiew w wykonaniu zespołu Ancora Imparo oraz Magdaleny Hrabia.
Relacje mają więc za sobą 20 lat artystycznego rozwoju jej członków, wspólnych promujących sztukę działań oraz gratulacje i życzenia mobilizujące do dalszej pracy.

Tekst: Zbigniew Zdzienicki, zdjęcia: Zdisław Biernaś, Teresa Solarz i autor tekstu.

Fim z tego wydarzenia można obejrzeć na: https://www.youtube.com/watch?v=yrG8McnHI7E

W dniu 10 listopada 2017 wystawiliśmy swoje prace w Miejskim Ośrodku Kultury Sportu i Rekreacji w Chrzanowie. Była to wystawa szczgólna, bo w roku Jubileuszowym Dwudziestolecia Grupy Relacje, a także z uwagi na gościnność i zaangażowanie Gospodarzy. W ich imieniu współpracował z nami Kierownik Antoni Dobrowolski – zasłużony działacz kultury i poeta. Inicjatorem ekspozycji, czuwającym nad jej aranżacją, był opiekun artystyczny Grupy Relacje artysta plastyk Czesław Gałużny. Nieodzownej pomocy organizacyjnej udzieliła również i tym razem – Anna Rozenau.

Fotografie: MOKSiR Chrzanów, tekst: Zbigniew Zdzienicki

W dniach  15 – 24 lipca 2017 r. członkowie Grupy Relacje wraz z opiekunem artystycznym Czesławem Gałużnym przebywali na kolejnym, letnim plenerze malarskim. Tym razem naszą bazą było gospodarstwo agroturystyczne „Zielone Wzgórze” w Średniej Wsi między Leskiem i Polańczykiem.
Pobyt ten okazał się bardzo inspirujący. Malownicze okolice – podnóże lesistego pasma Działu, zaledwie 6 km od Jeziora Solińskiego meandrująca wśród wzgórz rzeka San, liczne przykłady tradycyjnej architektury, także drewnianej, jak i wspaniała przyroda zachęcały do spacerów i wypadów, które zaowocowały indywidualnymi poszukiwaniami twórczymi. Każdego dnia w dogodnych momentach, w dowolnej przestrzeni: ogrodzie , drewnianej altanie, w pokojach, na łące plastycy rozstawiali sztalugi albo rozkładali bloki rysunkowe i pracowali, sięgając po różne tematy,  stosując rozmaite narzędzia i techniki malarskie.
W trakcie Pleneru Czesław Gałużny był nie tylko pomocnym i dyspozycyjnym konsultantem i doradcą, także inspiratorem dyskusji na temat naszych prac w różnych fazach ich tworzenia, ale również inicjatorem zmierzenia się z tematem „Dom”, rozumianym jako tworzenie zamkniętej umownie konstrukcji budowanej przy zastosowaniu pociętych, krótkich gałęzi i kawałków sznurka.
Relacjonując pobyt na Plenerze nie można pominąć wyjazdów, które bardzo wzbogaciły naszą wiedzę o regionie, jego kulturze i potencjale, dawnych mieszkańcach, a także o niezwykłości  oraz  kolorystyce tamtejszego  pejzażu.
Gros uczestników odbyła wycieczkę busem najpierw do Myczkowców, aby zwiedzić Ogród Bibilijny przy Ośrodku Rehabilitacyjno-Wypoczynkowym Caritas oraz Park Miniatur Sakralnych, skupiający makiety najpiękniejszych cerkwi prawosławnych, greckokatolickich i kościołów katolickich Polski Południowo-Wschodniej, Słowacji i Ukrainy. Na trasie wycieczki znalazły się Lesko i Sanok, piękne miasta z licznymi zabytkami tego ostatniego, szczycącego się wspaniałymi zbiorami ikon, jak i bogatą kolekcją obrazów wielkiego malarza urodzonego w Sanoku Zdzisława Beksińskiego. Druga, mniej liczna grupa osób, odbyła dwie całodzienne wędrówki piesze pięknymi bieszczadzkimi Połoninami: najpierw Wetlińską, a później Caryńską. Grupa dotarła także nad wodną atrakcję Bieszczad – jezioro solińskie.
Plener zakończył mini-wernisaż, na którym plastycy zaprezentowali wszystkie prace powstałe na przestrzeni nieco ponad tygodnia. Ich wielość i różnorodność pozwalają pozytywnie podsumować Plener. Członkom Grupy Relacje dopisały inspiracja i twórcza energia,  a pomogły w tym piękno okolic Średniej Wsi i dalszych zakątków, sprzyjająca pogoda, jak i gościnność gospodarzy.

Tekst: Krystyna Brzozowska-Eymar. Fotografie: Krystyna Kozłowska.

W dniu 20 maja 2017 Grupa Plastyczna Relacje pod kierunkiem artystycznego opiekuna, artysty plastyka Czesława Gałużnego oraz organizatorki akcji Anny Rozenau zrealizowała projekt „Słońce nad Sosnowcem”. Miejscem happeningu był Plac 100-Lecia. W sobotnie przedpołudnie znaleźli się tam: Grupa Relacje ze swym opiekunem, piosenkarz Łukasz Samburski, zespół wokalny Kiepurki z instruktorką Małgorzatą Orczyk oraz para taneczna Urszula Śliwka i Tomasz Stefański, a także Dyrektor MK im.Jana Kiepury Michał Góral, który happening otworzył. Wydarzeniu towarzyszyły obrazy członków Grupy Relacje wyświetlane na górującym nad placem telebimie. Śpiew, muzyka i taniec stworzyły radosny klimat, który odzwierciedlił się w kompozycji barwnych plam położonych na płótnach przez mieszkańców Sosnowca i plastykow Grupy Relacje.  Miłym akcentem i wróżnieniem było dla nas pojawienie się na happeningu Prezydenta Miasta Arkadiusza Chęcińskiego. Realizacja projektu stała się możliwa dzięki wsparciu finansowemu władz miasta Sosnowca oraz współpracy z Fundacją im.Jana Kiepury, Miejskim Klubem im.Jana Kiepury, Miejskim Zakładem Zasobów Lokalowych oraz Centrum Informacji Miejskiej funkcjonującym w naszym mieście. Filmową relację z wydarzenia można obejrzeć na YouTube wpisując: SOSNOWIEC – Jak zaskoczyli tym razem? lub klikając

tekst i fotografie: Zbigniew Zdzienicki

Ewa wstąpiła do naszej Grupy w 2016 roku. Z zawodu jest nauczycielem plastyki. Zajmuje się tą dziedziną sztuki edukacyjnie,  a także jako formą artterapii dotyczącą dzieci. Na wystawie zaprezentowała realistyczne malarstwo, którego tematem stał się pejzaż, martwa natura i kwiaty. Obok obrazów pojawiła się także ceramika jej autorstwa. Opiekun artystyczny Grupy Relacje Czesław Gałużny, komentując wystawę Ewy, tak się wypowiedział: „… duchowość przebija się tutaj nie tylko poprzez prace, ale też  postawę otwartą na cuda tego świata.”
Wydarzenie miało miejsce 2-go czerwca 2017 roku w Galerii Sali Widowiskowo – Koncertowej „Muza” w Sosnowcu.

tekst i fotografie: Zbigniew Zdzienicki   9 czerwca 2017

Cykl ekspozycji członków Grupy Relacje w roku 2017 w sosnowieckiej Galerii Muza rozpoczęła wystawa malarstwa Edwarda Trzaskalskiego zatytułowana „Mistrzowie moje inspiracje”. Jej wernisaż odbył się w dniu 9 stycznia. W imieniu Kierownictwa Miejskiego Klubu im.Jana Kiepury przywitała gości i złożyła gratulacje autorowi Iwona Tomczyk. Na temat twórczości Edwarda Trzaskalskiego, tak między innymi wypowiedział się artystyczny opiekun Grupy, artysta plastyk Czesław Galużny: „Ceniąc wartości mistrzów rosyjskiego mlarstwa pejzażowego XIX i XX w. oraz impresjonizmu, szuka własnej wypowiedzi malarskiej, bo istotą każdej twórczości jest świadomość pokonywanej drogi do spełnienia”. Wernisaż zgromadził licznych sympatyków malarstwa, a także samej osoby autora.

/tekst, zdjęcia i film: Zbigniew Zdzienicki/

W dniu 16 grudnia 2016 w Miejskim Klubie im.Jana Kiepury w Sosnowcu – Energetycznym Centrum Kultury odbyło się podsumowanie działań artystycznych Grupy Plastycznej Relacje w roku 2016. Zgromadzonych przywitał w imieniu Kierownictwa Klubu Zbigniew Pietrzyk, natomiast gościem szczególnym był Zastępca Naczelnika WKiKS Urzędu Miejskiego w Sosnowcu Wojciech Skiba. Tym razem w podsumowaniu wzięła udział gościnnie Grupa Malarstwa UTW z Olkusza. Obie grupy zaprezentowały swoje prace malarskie, a ich artystyczni opiekunowie opowiedzieli o działanich grup w kończącym się roku. Instruktor plastyki Klaudia Zub-Piechowicz o grupie olkuskiej, a artysta plastyk Czesław Gałużny o działaniach Grupy Relacje.
Spotkanie wzbogaciły piosenki francuskich kompozytorów w wykonaniu Łukasza Samburskiego.

/tekst: Zbigniew Zdzienicki, zdjęcia : Michał Kusiak i autor tekstu/

Film Michała Kusiaka z Podsumowania 2016:

 W dniu 2 grudnia 2016 w galerii sosnowieckiej Muzy odbył się wernisaż wystawy prac Małgorzaty Małkiewicz zatytułowanej „Linie ratunkowe”. Otwarcia ekspozycji dokonał Dyrektor Miejskiego Klubu im.Jana Kiepury Michał Góral, a komentarz do zaprezentowanych rysunków wygłosił artystyczny opiekun Grupy Relacje – artysta plastyk Czesław Gałużny. Wydarzenie zgromadziło licznych symatyków twórczości Małgorzaty Małkiewicz, która kolejny raz zaskoczyła nas oryginalnością i świeżością spojrzenia.

Zbigniew Zdzienicki

Film z wernisażu:

W dniu 9 wrzesnia 2016 w galerii Centrum Kultury w Olkuszu przy ul. Szpitalnej 32 odbyło się otwarcie wystawy Grupy Plastycznej Relacje pod tytułem „Razem”. Otwarcia ekspozycji dokonali : Dyrektor Centrum Grazyna Praszelik-Kocjan , aranżująca ekspozycję instruktor plastyki Klaudia Zub-Piechowicz oraz opiekun Grupy artysta plastyk Czesław Gałużny z udziałem reprezentującej Relacje Anny Rozenau. Na wystawie zgromadzono prace czlonków Grupy Relacje powstałe na tegorocznym wakacyjnym plenerze w Gorlicach wraz z innymi wcześniejszymi. Wystawa stala się przyczynkiem do zaaranżoanych w tym miejscu spotkań „Podróże w obszary sztuki”” w dniach 14 i 18 października 2016.
Prace wystawili: Bogus Aleksandra, Brzozowska Krystyna – Eymar, Jarema Aleksander, Kaleta Dominika, Kozłowska Krystyna, Sajdak – Lorenc Teresa, Maciejewska Anna, Małkiewicz Małgorzata, Moryś Halina, Nalepa Teresa, Orzeł Jerzy, Pijewska Alicja, Rozenau Anna, Skatuła Ewa, Trzaskalski Edward, Wiltosińska Irena, Zawadzka Elżbieta oraz Zdzienicki Zbigniew.
Wystawie i wspomnianemu plenerowi towarzyszył wiersz:

Razem

W kręgu
Szczęśliwym
Usiedliśmy
Razem
By światy
Obudzić
Pięknem
Niedościgłe

Czesław Gałużny

foto i tekst: Zbigniew Zdzienicki, 8 paźdz. 2016

Jesienią 2016 roku byliśmy na corocznym, tradycyjnym weekendowym plenerze. Tym razem w Podlesicach. Publikujemy na YouTube krótki film z tego wydarzenia.

https://youtu.be/EGsdodS5OJo

W wyniku trwającego od wielu już lat współdziałania Grupy Relacje z Fundacją im. Jana Kiepury w Sosnowcu zrodził się pomysł na projekt, który połączy historię naszego miasta w obszarze kultury z jego teraźniejszością, a jednocześnie wtopi się w jego miejską codzienność. Stąd w niedzielne popołudnie 15 maja 2016, przed salą widowiskowo – koncertową Muza pojawili się plastycy Grupy Relacje, śpiewająca i recytująca wiersze młodzież II LO im.Emilii Plater, wokalistka Wioletta Miłek z córką Martą, niezastąpiony jak się okazało, aktor Teatru Zagłębia Przemysław Kania, a także czuwający nad realizacją całości wydarzenia artysta plastyk Czesław Gałużny wraz z liderką projektu Anną Rozenau. Tak rozpoczął się happening pod nazwą „Sosnowiecki maj kwitnie sztuką”.
Na płótnach dużego formatu pojawiły się namalowane przez plastyków Grupy Relacje architektoniczne formy nawiązujące do wizualnej rzeczywistości naszego miasta. Zabrzmiały słowa przypominające postacie Jana Kiepury, Władysława Szpilmana, Konstantego Ćwierka i nnych sławnych sosnowiczan. Usłyszeliśmy wiersze Patrycji Góry, piosenki w wykonaniu Katarzyny Rebczyńskiej oraz Victorii Łaty przy akompaniamencie Dominika Kijewskiego. Wiolettę Miłek po jej występie nazwano „sosnowiecką Whitney Houston „. Zaciekawieni przechodnie nawiązywali rozmowy z uczestnikami projektu, niektórzy chwytali za pędzel i zostawiali na płótnach ślady swojego uczestnictwa w tym niecodziennym wydarzeniu.
Happening zaszczycili swoją obecnością Pani Naczelnik WKiKS Urzędu Miejskiego w Sosnowcu Aleksndra Marzyńska oraz Dyrektor MK im. Jana Kiepury Michał Góral, który zachęcił organizatorów do corocznego powtarzenia imprezy.

Tekst: Zbigniew Zdzienicki. Fotografie: Jan Filipek, Michał Kusiak oraz autor tekstu.

Poniżej dokumenty filmowe z happenungu:

!!!

W dniu 6 maja 2016 odbył się kolejny wernisaż naszej koleżanki z Grupy Relacje w Galerii Muza w Sosnowcu. Tym razem prace malarskie i rysunki zaprezentowała Ania Rozenau. Otwarcie  wystawy zatytułowanej „Jestem” zgromadziło liczne  grono  gości, co  potwierdziło  zainteresowanie twórczością Ani oraz jej niezwykłą aktywość społeczną. Wystawę otworzyli Przewodniczący Rady Miasta Sosnowca Wilhelm Zych oraz   Dyrektor  Miejskiego  Klubu im. Jana Kiepury w Sosnowcu Michał Góral. Komentarz do zaprezenowanej twórczości wygłosił artystyczny opiekun Grupy Relacje Czesław Gałużny. Spotkaniu towarzyszyła muzyka w wykonaniu pianisty i kompozytora Dariusza Szwedy.

/tekst i zdjęcia: Zbigniew Zdzienicki/

Dnia 8 kwietnia 2016 odbyło się otwarcie wystawy malarstwa Oli Bogus zatytułowanej „W Centrum”. Miejscem prezentacji obrazów była Galeria Muza przy ul. Warszawskiej 2 w Sosnowcu. Wystawę otworzył Dyrektor Miejskiego Klubu im.Jana Kiepury Michał Góral. Następnie o wystawie i swojej twórczości opowiedziała Autorka. Komentarz do prezentowanych prac wygłosił artystyczny opiekun Grupy Relacje – Czesław Gałużny. Wystąpienia te utrwalono na filmie – https://www.youtube.com/watch?v=PU821wbfzCE  . Oprawa muzyczna wernisażu – Dariusz Szweda.

Tekst i film: Zbigniew Zdzienicki, zdjęcia: Edward Trzaskalski.

W dniu 22 stycznia 2016 roku odbyło się kolejne artystyczne spotkanie w mieście, gdzie wielokrotnie wystawialiśmy swoje obrazy, gdzie mamy znajomych i przyjaciół ciekawych naszego malarskiego spojrzenia na świat, a często i na inspirującą architekturę Sławkowa.
Wernisaż wystawy uhonorowali swoją obecnością i wystąpieniami Burmistrz Sławkowa Rafał Adamczyk i Zarządca MOK Michał Kluczewski. Grupie Relacje dotrzymała cennego towarzystwa Pani Henryka Olszewska – Jarema Kierownik Działu Sztuki Współczesnej w Muzeum Śląskim, która udokumentowała fotografiami otwarcie wystawy. Grupę Relacje reprezntowała Ania Rozenau – współorganizatorka wydarzenia. Podczas wernisażu miało miejsce wystąpienie artystycznego opiekuna Grupy Czesława Gałużnego z wierszem napisanym na okoliczność „Powrotów”. Oto jego fragment:

„Nie bójmy się
Powrotów
Te same miejsca
Wypełnione nami
Są szczęśliwe
W przeźroczystości
Afirmacji
Codziennościach odświętnych
………………..”

Kierownictwo Muzeum, a inaczej Działu Kultury Dawnej MOK w Sławkowie, zadbało  o interesującą i miłą oprawę wydarzenia. Wystawiający, oprócz kwiatów, otrzymali pamiątkowe albumy związane ze Sławkowem, a Gospodarze wydania poświęcone Sosnowcowi. Zabrzmiała muzyka w wykonaniu Andrzeja Jasicy (gitara) i jego córki Katarzyny (flet), Wspomnieniami związanymi ze Sławkowem okraszonymi humorem podzielił się Wiceprezes Towarzystawa Miłośników Sławkowa Henryk Magaczewski. Rozmawiano także o dalszym współdziałaniu Grupy ze miastem Sławkowem, czyli kolejnych „powrotach” Relacji w to przyciągające artystów miejsce.
Po raz pierwszy w Sławkowie wystawili swoje prace współpracujący z Grupą Relacje artyści z Niemiec: Ilona Brombacher, Karin Waldmann oraz Martin Lehmann. Wzbogaciło to naszą ekspozycję oraz przypomniało o wcześniejszych spotkaniach i trwającej od 2012 roku przyjaźni.

Tekst: Anna Rozenau, Zbigniew Zdzienicki     Fotografie: Henryka Olszewska – Jarema

W dniu 5 lutego 2016 w sosnowieckiej Galerii Muza odbyło się otwarcie wystawy malarstwa naszej koleżanki Ireny Wiltosińskiej. Wystawa ta zinaugurowała cykl wystaw członków Grupy Relacje w tej galerii. Tradycyjnie na początku zabrali głos Dyrektor M K im. Jana Kiepury Michał Góral, który zaszczyca swoją obecnością wszystkie nasze wernisaże, a następnie autorka wystawy i opiekun artystyczny Grupy Relacje – Czesław Gałużny. Tradycją naszych artystycznych spotkań jest element muzyczny. Tym razem był to występ młodej skrzypaczki Zuzanny Janczak.

W dniu 4 grudnia 2015 podsumowaliśmy nasze całoroczne dokonania. Miejscem wydarzenia był nasz macierzysty Miejski Klub im.Jana Kiepury w Sosnowcu. Urząd Miejski w Sosnowcu reprezentowała Pani Naczelnik Wydziału Kultury i Komunikacji Społecznej Aleksandra Marzyńska, a Klub jego Dyrektor Michał Góral. Gościem, który wzbogacił spotkanie grą na fortepianie była studentka Akademii Muzycznej w Katowicach – Alicja Gutowska. Na ścianach klubowej auli i w holu zawisły nasze obrazy, a wspólne artystyczne działania zilustrowane slajdami przedstawił opiekun artystyczny Grupy – artysta plastyk Czesław Gałużny. Na działania te złożyły się opisane na tej stronie www:
– malowanie przed Muzą
– spotkanie z plastykami z Idar-Oberstein
– plener w Głuchołazach z realizacją projektu „Multiplikacja”
– wystawa „Pasja przez pokolenia” w Zawierciu
– wystawa „Portret zagłębiowski w twórczości Grupy Plastycznej Relacje” w Będzinie
– dwudniowy plener jesienny w Kiełkowicach
– wycieczka do Muzeum Śląskiego w Katowicach.
Wśród prezentowanych obrazów znalazły się prace wspomnianych wyżej artystów z Idar-Oberstein: Ilony Brombacher, Martina Lehmanna oraz Karin Waldmann.
Pani Naczelnik i Dyrektor Klubu serdecznie pogratulowali i podziękowali Grupie oraz jej opiekunowi Czesławowi Gałużnemu za realizację bogatego i ciekawego programu.

Tekst: Zbigniew Zdzienicki.  Fotografie: Teresa Solarz i Michał Kusiak.

W dniu 21 listopada 2015 roku Grupa Plastyczna Relacje wraz z opiekunem artystycznym Czesławem Gałużnym zwiedziła Muzeum Sląskie w jego nowej siedzibie na terenach byłej Kopalni Węgla Kamiennego Katowice. Muzeum wpisało się w jej dawny kształt, przez pozostawienie niektórych charakterystycznych obiektów, a także ulokowanie części ekspozycji w salach pod powierzchnią ziemi, które doświetlono naturalnym światłem wpadającym poprzez widoczne z zewnątrz ogromne świetliki.

Naszym wspaniałym przewodnikiem była kierowniczka działu sztuki Pani Henryka Olszewska-Jarema. Zwiedzanie rozpoczęliśmy od instalacji Leona Tarasewicza „Modry”. Jest to zbudowana z drewna ponad siedmiometrowa wieża znajdująca się w Holu Centralnym z wypływajacą spomiędzy desek błękitną – „modrą” farbą. To hołd artysty dla Śląska i jego mieszkańców oraz zachęta do nieustawania w dążeniu do czystego nieba nad Śląskiem. Nasz zachwyt wzbudziły dzieła polskich artystow z kolekcji malarstwa przełomu XX i XXI wieku liczącej ponad 250 obiektów oraz sztuki polskiej po 1945 roku. Nowości, to: wystawa „laboratorium przestrzeni teatralnych” z multimedialnymi wizualizacjami, galeria plastyki nieprofesjonalnej i sztuki naiwnej art brut. Wchodząc na wystawę ” Światło historii – Górny Śląsk na przestrzeni dziejów” należy przekroczyc dawną bramę Kopalni Katowice. Za nią otwiera się ogromna przestrzeń upamiętniająca historię tego regionu.

Zmęczeni, wypełnieni sztuką zasiedliśmy w muzealnej kawiarni, aby odpocząć i posilić się. Uznaliśmy, że obecne Muzeum Sląskie, gdzie nowoczesność pokłoniła się sztuce i historii zasługuje na kolejne odwiedziny.

tekst: Anna Rozenau, Zbigniew Zdzienicki
zdjęcia: Aleksander Jarema

W dniu 17 września 2015 w Muzeum Zagłębia w Będzinie – Pałac Mieroszewskich miało miejsce otwarcie wystawy zatytułowanej „Portret Zagłębiowski w twórczości Grupy Plastycznej Relacje”. Gości i autorów przywitała Dyrektor Muzeum Wioletta Mikuła, a komentarz do wystawy wygłosiła jej kuratorka Małgorzata Hałasik. Głos zabrali także podpisany niżej założyciel Grupy oraz jej artystyczny opiekun Czeslaw Gałużny, który wzbogacił swoje wystąpienie napisanymi z okazji wystawy poetyckimi miniaturami. Niezwykle miłym akcentem otwarcia był muzyczny występ skrzypcowego trio złożonego z absolwentek Podstawowej Szkoły Muzycznej w Będzinie im. Fryderyka Chopina oraz nauczycielki tej szkoły Magdaleny Wacławik.  Eksponowane na wystawie prace  Krystyny Brzozowskiej-Eymar,  Anny Rozenau  oraz   Marleny Skowierzak  zosały przekazane  Muzum  Zagłębia w Będzinie.

/Tekst: Zbigniew Zdzinicki, fotografie: Aleksandra Bogus i autor tekstu/

Filmową relację z wernisażu otwiera link: https://www.youtube.com/watch?v=i776RqMpMFM

W dniach 11.09.- 10.10. 2015 w galerii „Zawarte” Miejskiego Ośrodka Kultury w Zawierciu miała miejsce wystawa zatytułowana „Pasja przez pokolenia” wg koncepcji Czesława Gałużnego, artystycznego opiekuna Grupy Relacje, zrealizowana przy współudziale Andrzeja Borkiewicza kierownika ww. galerii. Na wystawie tej zaprezentowali swoją twórczość autorzy trzech „pokoleń”, których plastyczny rozwój powiązał się z osobą Czesława Gałużnego, a przez to i z Grupą Relacje. Najmłodsi wystawiający – grupa HokusPokus, to dzieci którymi opiekowała się należąca niemal od początu do Grupy Relacje Małgorzata Małkiewicz. Druga grupa, to niedawni absolwenci akademii sztuk pięknych, którzy na początku swojej artystycznej edukacji uczestniczyli w spotkaniach, plenerach i wystawach Grupy. Byli to: Piotr Golonka – absolwent Wydziału Rzeźby ASP w Krakowie, Grażyna Małkiewicz- absolwentka Wydzału Grafiki i Sztuki Mediów ASP we Wrocławiu oraz Pawel Żelichowski – asystent na Wydziale Architektury Wnętrz krakowskiej ASP. Oddziaływanie Czesława Gałużnego i wytworzone wcześniej więzi z Grupą i jej opiekunem okazały się tak silne, że artyści Ci bardzo chętnie zdecydowali się na udział w wystawie. O swoim uczestnictwie w „Pasji przez pokolenia” tak pisze Grażyna Małkiewicz.
„Udział we wspólnej wystawie z Grupą Relacje, z którą związana byłam na początku mojej artystycznej drogi było dla mnie ważnym wydarzeniem. Przede wszystkim cieszę się, że po tylu latach członkowie Grupy pamiętają o mnie. Jestem im wdzięczna za wspólnie spędzony czas i wrażliwość jakiej się od nich nauczyłam podczas wspólnych warsztatów i plenerów. Wystawa w Zawierciu pokazuje, jak wielką pasję mają w sobie i przez to, jak wielki jest ich artystyczny dorobek. W byciu malarzem, czy malarką, najważniejsze jest właśnie wytrwałe zamiłowanie na tej trudnej obranej na początku drodze. Życzę wszystkim artystom i artystkom pracującym w „Relacjach” dalszych sukcesów i pasji w wizualizowaniu swoich doświadczeń i emocji! ”
Należy dodać, że uczestnictwo w ekspozycji członków Grupy Relacje było oczywiste i satysfakcjonujące. Wystawę upamiętniła statuetka, którą Dyrektor zawierciańskiego Miejskiego Ośrodka Kultury Andrzej Danecki wręczył Czesławowi Gałużnemu.

/Redakcja tekstu: Zbigniew Zdzienicki, zdjęcia z wernisażu Ireneusz Czechowicz, fotografie ekspozycji Zbigniew Zdzienicki/

Kierownictwo Miejskiego Klubu im. Jana Kiepury w Sosnowcu, przy którym funkcjonuje nasza Grupa powiadomiło nas o możliwości udziału w projekcie realizowanym w sierpniowe niedziele na terenie Parku Sieleckiego. Skorzystaliśmy ze sposobności malowania w plenerze wśród relaksujących się mieszkańców Sosnowca, a także bycia razem w czasie wakacyjnej przerwy. Piknik okazał się wydarzeniem promującym zdrowie i rodzinny wypoczynek wsród parkowej zieleni w którym znalazło się miejsce, także na sztukę.

W ramach projektu „Międzynarodowy plener malarski z udziałem artystów plastyków z  Idar-Oberstein” dofinansowanego z budżetu miasta Sosnowca, Grupa Relacje gościła pięcioosobową delegację reprezentujacą artystów Atelierstrasse z Idar-Oberstein. Byli to: Ilona Brombacher, Cornelia Doll, Karin Waldmann, Horst Brombacher oraz Martin Lehmann. Spotkanie z gośćmi z Niemiec odbyło się w dniach 3 – 6 lipca 2015 obejmując realizacją następującego programu.
– Przywitanie w Miejskim Klubie im.Jana Kiepury, na którym władze miasta Sosnowca reprezentował wiceprezydent Krzysztof Haładus, a Klub jego dyrektor Michał Góral.
– Zwiedzanie, które objęło następujące miejsca w Zagłębiu: Muzeum Miejskie „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej wraz z ćwiczebną sztolnią, Muzeum – Zamek i podziemia w Będzinie, Muzeum i Galerię Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Czeladzi.
– Zwiedzanie obszaru nazwanego Trójkątem Trzech Cesarzy, cmentarza żydowskiego w Modrzejowie oraz „Muzeum w Sosnowcu”, a także realizację projektu Czesława Gałużnego, opiekuna Grypy Relacje, pod nazwą „Zapis chwili” oraz gościnę w pracowni tego artysty.
Po powrocie do Idar-Oberstein goście wykonają prace, które zostaną wyeksponowane na wystawie podsumowującej działania Grupy w roku 2015.
Członkowie Grupy Relacje serdecznie dziękują władzom Sosnowca, Jolancie Szczurek – Prezesowi Fundacji im. Jana Kiepury, macierzystemu Klubowi oraz przewodnikowi Stanisławowi Czekalskiemu za działania, które umożliwiły realizację projektu.
Z sympatią wspominamy studenta Oskara von Eicken, który pełnił rolę tłumacza języka niemieckiego.

Tekst: Zbigniew Zdzienicki

Autorami fotografii w galerii są: Czesław Gałużny, Dawid Juszczyk i autor tekstu . Wykorzystano także fotografie z innych uwidocznionych źródeł oraz archiwalne zdjęcie dawnej kopalni „Saturn” w Czeladzi.

W dniach 15-25 lipca 2015 Grupa Relacje przebywała na plenerze w Głuchołazach. Spędzony tam czas, to indywidualne malowanie pod okiem opiekuna Grupy artysty plastyka Czesława Gałużnego, realizacja projektu wg koncepcji tegoż artysty zatytułowanego „Multiplikacja” oraz poznawanie Głuchołaz i okolicy. Grupa zwiedziła także przygraniczne czeskie uzdrowisko Jesenik. Plenerowi towarzyszyła wystawa prac członkow Grupy w tamtejszym Miejskim Ośrodku Kultury zakończona finisażem, na którym pojawiły się prace wykonanae na plenerze oraz wielkoformatowa wspólna praca – rezultat realizacji projektu „Multiplikacja”.
Na gelerię plenerowych fotografii złożyły się zdjęcia: Małgorzaty Małkiewicz, Krystyny Kozłowskiej, Anny Rozenau, Aleksandra Jaremy oraz Zbigniewa Zdzienickiego. /ZZ/

W dniu 16 maja 2015 przed salą koncertowo-widowiskową Muza, realizowano działanie arystyczne według koncepcji Czesława Gałużnego – „Malujemy przed Muzą, czyli portret ulicy”. Działanie to objęło członków Grupy Plastycznej Relacje, którą artysta ten opiekuje się oraz dzieci z rodzin zastępczych, którymi z ramienia MOPS w Sosnowcu zajmuje się Małgorzata Małkiewicz, realizując program artterapii. Oprócz obrazów, efektem realizacji projektu był kilkunastometrowej długości pas tektury, pokryty malarskimi zapiskami uczestników projektu i przechodni, kóre utworzyły „… portret ulicy”. Powstałe prace przeniesiono do sali ekspozycyjnej Muzy, gdzie wcześniej zaaranżowano wystawę obrazów Grupy Relacje inspirowanych muzyką. /ZZ/

W ramach współpracy Grupy Relacje z artystami z Atelierstrasse w Idar – Oberstein wystawiliśmy nasze obrazy w Galerii Art-Affect w Berschweiler. Wystawa trwała od 6 do 8 czerwca 2014. Prezentowane prace inspirowane były muzką, stąd tytuł ekspozycji „Sound Metamorphosen”. Niektóre obrazy, w tym prace naszej Grupy, wystawiono wcześniej w Idar – Oberstein w związku z odbywającymi się tam na przełomie maja i czerwca tego roku „Jazztage 2014”. Autorem prezentowanego fotoreportażu z otwarcia „Sound Metamorphosen” jest Karin Waldmann. /ZZ/

Exhibition at Art-Affect

Our group was able to show their works at the Art-Affect Gallery in Berschweiler as another event in our cooperation with the Atelierstrasse artists from Idar-Oberstein. The exhibition was on from the 6th to 8th of June. The works were inspired by music, thus the title of the exhibition ‚Sound Metamorphosen.’ Some of the works, including the ones of our group, had been presented before accompanying ‚Jazztage 2014’ taking place in Idar-Oberstein in May/July. The photographs from the opening ceremony of ‚Sound Metamorphosen’  were taken by Karin Waldmann.

W dniu 2 grudnia 2013 w auli Miejskiego Klubu im. Jana Kiepury w Sosnowcu podsumowano projekt SŁOWO I OBRAZ. Projekt, finansowany przez Urząd Miejski w Sosnowcu, był owocem współpracy Grupy Relacje z działającą w naszym mieście Fundacją im. Jana Kiepury i obejmował:
– prezentację prac Grupy Relacje na wspólnej wystawie z grupami Atelierstrasse i Obere-Nahe w Idar-Oberstein, partnerskim mieście Sosnowca,
– popularyzowanie w tym mieście malarstwa znanego sosnowieckiego artysty Czesława Gałużnego – opiekuna Grupy Relacje,
– poszukiwanie plastycznego, indywidualnego zapisu litery jako składnika słowa,
– twórczość plastyczną uczestników projektu inspirowaną poezją Juliana Tuwima oraz pejzażem Lanckorony, gdzie Grupa Relacje przebywała na tygodniowym plenerze.
W auli Klubu zaaranżowano jednodniową ekspozycję prac powstałych w trakcie realizacji projektu oraz wyświetlono fotografie dokumentujące pobyt w Idar-Oberstein i Lanckoronie. W holu Klubu zainstalowano ekspozycję obrazów związanych z projektem oraz innych prac powstałych w roku 2013.
Rok 2013, to trzydziesty rok istnienia Miejskiego Klubu im. Jana Kiepury w Sosnowcu. Podsumowanie projektu stało się sposobnością do podziękowania Klubowi za kilkunastoletnią opiekę nad Grupą oraz złożenia życzeń dalszych sukcesów w upowszechnianiu kultury. Słowa podziękowań, a także pamiątkowy obraz autorstwa Jurka Liska wręczono Dyrektorowi Klubu – Panu Michałowi Góralowi. /tekst: Zbigniew Zdzienicki, zdjęcia: Leszek Wolski/

Każdy wystawiający artysta – prowadzący pracownię, absolwent lub student katowickiej ASP – zawarł w swojej pracy prowokujący wątek. Sfilmowanie naturystów w maskach skłania do kontemplacji nad naturą człowieka i jego ciałem. Przetworzenie starej ślubnej fotografii oddaje bogactwo emocji młodego twórcy, wywołując mnogość skojarzeń. Obrazy – plamy o szlachetnej barwie, uzyskane za  pomocą farmaceutyków, przypominają testy psychologiczne i kojarzą się z pierwszymi śladami twórczej działalności człowieka. Jeszcze inny artysta prezentuje filmowy dokument, który wrażliwemu odbiorcy nie pozwala pozostać obojętnym. W całości ekspozycji zauważalny jest element czasu. Czasu, który wpisał się w „Space as a tool”, a  także otworzył obszar jej interpretacji.
Na spotkaniach Grupy Relacje nie tylko pracuje się nad rysunkiem i obrazem, ale i rozmawia o sztuce. Może „Space as a tool” stanie się przyczynkiem do kolejnej takiej rozmowy?
Więc o ekspozycji na stronie http://www.asp.katowice.pl/news/post/1368/space-as-a-tool-wystawa-pracowni-dzialan-interdyscyplinarnych-asp-w-katowicach

/tekst i zdjęcia: Zbigniew Zdzienicki/